Onno Kosters -- De boksers & Aphrodite

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• website
• de gids
• wikipedia
• ipoetry
• dbnl
• youtube

De boksers

De ring is vierkant (dat begint al goed)

Onze handen zijn gebonden
in stroken gewikkeld

Alles staat startstil
gedurende een tel die vervolgens zichzelf
in alle dimensies onstuitbaar uiteenrijt

Aan ons voorbij gaat het geluid, dat uitdooft

Het licht verstomt op het gezicht
van in vertraging geluidloos als vissen
om bloed happende toeschouwers

De scheidsrechters hebben hoegenaamd
niets te scheiden, geen noemenswaardig
recht van spreken

De zon is getekend door vlekken
De aardkorst bolt, eronder kolkt het

Dan kondigt een verboden Miss de ronde af

waar de ring waarin wij dansen
vierkant is, de ring waarin wij aftasten
schijn- en plaagstootjes plaatsen
de ring waarin soms –
wanneer wij elkaar als snikkende geliefden
in de armen om de schouders vallen –
bloemkooloren elkaar schuren
aardappelneuzen de liefde niet schuwen
de ring waarin rechtse directen
zich op glazen kinnen richten
linkse hoeken zich op levers
de ring waarin wij
levensgrote zwaargewichten
ons lichtvoetig van de zwaartekracht onthechten

door middel van een gongslag
die de aarde rondgaat


*


Aphrodite

Het is oorlog, liefde
Bijna alles mag

Wees naakt en ontvang de genadeslag

Mobiliseer
een falanx van hoplieten en vaardige peltasten

Balts
hun aanvallen ontkrachtend
met zich vals voordoende legioenen

Lach
om de testudo, het schildpad
pak de loopgraaf haar wapening af
dring drang- en planloos aan
tot de stadswal valt

Zie met oude ogen
de nieuwe wereld tegemoet
onderhandel voor de vorm
met generaals uit eigen staf
geef over sluit vrede laat alle hoop vieren zwaai af:
smeed ten minste een etmaal smeed een leven lang
koudwatervuur tot vlam

Wees naakt en ontvang de genadeslag
de punchline die de aanval start


Onno Kosters (1962)
uit: Waarvan akte (2018)

• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Eva Gerlach -- Blijf

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• kb
• wiki
• een paar gedichten
• dbnl








•• In zijn sonnettenproject op Neerlandistiek.nl behandelt taalkundige Marc van Oostendorp de ontwikkeling van de Nederlandse taal aan de hand van 196 (14x14) sonnetten. De laatste reeks van veertien is op speciaal verzoek door veertien dichteressen geschreven. Veertien maandagen lang kunt u hier steeds een van die sonnetten lezen, inclusief beschouwing. Vandaag nummer twaalf. De eerdere sonnetten waren van Lieke Marsman, Delphine Lecompte, Mieke van Zonneveld, Hester Knibbe, Elly de Waard, Sasja Janssen, Ana Roelofs, Dewi de Nijs Bik, Maria Barnas, Astrid Lampe en Ester Naomi Perquin.

Blijf

Iemand hoest in het andere huis
en tegelijk met zijn hoest is onder mijn raam
de merel begonnen over het raadsel van anders
te zijn en dezelfde te zijn

Iemand spuugt dood uit, staat op, laat een kraan lopen, hoest
en ik zie je bukken nu je je oksel voor oksel
voet voor voet wast, in elk vel dat ooit op je zat
voorhuid terugduwt, tenen spreidt, oorschelpen omklapt

Hoe zijn niet gaat over iets
dan er zijn, je adem een hoest lang een lied
lang bewaren zoals ik je vasthou hier bij de wasbak

met alles wat in me zoals ik de wereld en alles
wat daarin is door elkaar als het haar op je hoofd
in mijn handen zolang je zolang ik hart je bewaar


Eva Gerlach (1948)

De mens: tot hij onmiskenbaar dood is, is hij nog aan het veranderen. Ja, je hoest nog, maar dat is niet alleen maar een teken dat je ongezond bent, het is ook het uitspugen van de dood. Zelfs de merel zingt ervan: het raadsel van anders zijn en dezelfde te zijn.

De woorden van Eva Gerlach brengen die boodschap ondubbelzinnig over: het is niet lastig om te begrijpen wat dit gedicht betekent, het wordt vrij letterlijk gezegd, en dan door heel krachtige, heel nieuwe beelden versterkt: die man die zich helemaal binnenstebuiten keert bij het wassen (voorhuid, tenen, oorschelpen, niets blijf op zijn plaats).

Ook de ik verandert steeds, ze hoort de hoest eerst in een ander huis, en is dan kennelijk ineens binnen, waar ze het kan zien om tenslotte zelfs het hoestende hoofd in haar handen te nemen.

En ook de woorden doen het: ze veranderen en blijven hetzelfde: hoest wordt huis, raam (r…m) wordt merel (m…r) wordt raadsel, haar wordt hart je bewaar.

Ik weet niet tot wie de dichter spreekt: de buurman, haar man, haar vader. Ik weet alleen dat ze tot hem spreekt met een grote, een ongekende tederheid. Zo een die van alle tijden is en nooit verandert.

• Marc van Oostendorp




• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Willem Brandt -- Begrafenis in de tropen

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• wikipedia
• dbnl

Begrafenis in de tropen

Het sterven gaat hier snel, nog sneller is
men reeds begraven en welhaast vergeten;
enige vrienden gaan vol kommernis
achter de baar, verhit, gepast verbeten:

dat hij onder de palmen dood moest gaan.
De oceaan lijkt plotseling veel breder;
geschrokken ziet men in de groeve neder
en denkt beklemd: ook dit kan hier bestaan.

Traag en bezweet verlaten zij de hof,
de auto's kreunen, de portieren klappen
definitief de hitte buiten, 't stof
en 't overschot vol goede eigenschappen.

Het zal wel eender zijn, zegt het verstand,
waar men begraven wordt. Maar hoe gereder
denkt nu dit zwervend hart opeens zo teder
en om zichzelf begaan aan Nederland ...


Willem Brandt (1905-1981)
uit: Reizend achter het heimwee (3e dr, 1977)

• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Willem Brandt -- Reisverhaal

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• wikipedia
• dbnl

Reisverhaal

Wij gingen ten anker
in het noordwestelijk deel van de Humboldtbaai
- een kale heuvel zonder water -;
het was januari 1910.

Tegen de middag vonden wij
een sagomoeras, maar ook
een klapperbos en een heldere bergbeek.
Een zeer welkom gebied!

De rookpluim van de Paketboot
werd al vaag aan de horizont.

Wij volgden een brede rivier
die slechts tot de 142ste graad bekend was,
met zeventig dajakse roeiers.

Pijlen zwermden over ons heen.
Dit was bij een hangbrug van rotan,
vernuftig gebouwd.

Twee baardige pygmeeën legden wij neer;
zij lagen er nog omstreeks drie weken later:
twee skeletjes, geprepareerd door insecten en wild;

een goed merkteken in de rimboe,
een interessant wetenschappelijk geval.

Prof. dr Leonard Schulze nam ze mee in een waszak.
Hij heeft er een dik boek over gepubliceerd.


Willem Brandt (1905-1981)
uit: Reizend achter het heimwee (3e dr, 1977)

• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Willem Thies -- twee gedichten

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• npe
• website
• wikipedia
• podium
• youtube

Excuses, maar u bent op zoek naar iets wat niet bestaat.
Beenderen stralend geschuurd door lagen zand.
Vleesetende paarden in dromen, razend.
Een gedicht losgebroken uit zijn witte kerker.
Een visser onder de stolp van een paraplu, haringogen, grondboor,
ribben van glasvezel, in het ochtendvochtige gras.
De kom van een roodkoperen duikhelm op de bodem van de zee,
beschadigd (lassen met fosforbrons), naast een intact scheepswrak.
Lange tafels waarop kaarsen bloeien.
Een tweedehands stuntauto, in goede staat, doodbestendig. Een berm
overgroeid met zwarte klaprozen. Bijen zwermen
in en uit mijn mond.
Ik lig met mijn gezicht op het matras als bij een rugmassage -


*


Leefden wij als de dieren

Kleurt de zon overdag potgronddonker - laat ons slapengaan.
's Avonds het raspen der krekels, 's nachts het klepperen van
de ooglidvleugels der motten tegen een lamp - kunstmaan.
Een hagedis gaat schuil achter een luik op het middaguur, schichtflitst
en glipt als watervuur. De zomer strekt zich lang en log uit, alles ligt
laag en deint, de winter is een stille, witzwarte pit, wijd en tijdeloos,
de adem vertraagd, het foerageren verdaagd. Leefden wij als de dieren,
wij hadden een doel en seizoen.


Willem Thies (1973)
uit: Na het paringsritueel (2018)

• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Peter Theunynck -- Liefde in tijden & Koning Den

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• dbnl
• website
• wikipedia

Liefde in tijden

Toen liefde geen vreugde meer vond in haar dierlijkste driften,
toen ze genoeg had van al dat bloedende gestuntel,
zocht ze het in de zucht tussen tanden en tong,

begon ze te articuleren. Klanken werden gesmeed,
zacht en kneedbaar als hamsters. Ze spraken met vuisten
van zuiver fluweel. Vonden gehoor bij het zogen.

Toen werd bedacht: de gewapende hand verbrijzelt de vrucht.
Toen werd bedacht: geweld baart zelden een held.
Toen werd bedacht: gevers zijn betere krijgers.

De bijl werd geborgen. De daad werd geruild voor het woord.


*


Koning Den

Op een dag was er voldoende te eten.
Toen bouwden we steden
langs grote rivieren. De een ging uit
werken, de ander leerde bevelen.

Er waren regels nodig.
Wie ze verzon, voorzag
zichzelf van hermelijn.
Zo begon het heersen.

De sterkste armen grepen
met legers om zich heen.
Men liet zich dienen. Anderen
dansten een tijdje naar je pijpen.

Kwam er sleet op je koningskleed,
dan sleep je stenen, haalde uit.
Er werden slagen geïncasseerd.
Bloed genoeg om te vergieten.

Om te vergeten ging je voor de leeuwen.


Peter Theunynck (1960)
ui: Tijdrijder (2018)

• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Arie Gelderblom -- vier gedichten

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

• dbnl
• babelmatrix
• wat gedichten

brief

precies op het moment dat hij besloot de brief te gaan posten
viel er een brief door de bus, geheel gelijk aan de brief die
hij wilde posten, hij was zelf echter de afzender niet en toch
was het zijn handschrift of was hij toch zelf de afzender?

precies op het moment dat hij besloot de beide brieven
te gaan posten, werd er gebeld en overhandigde een
postbode twee brieven die geheel gelijk waren aan de
brieven die hij wilde posten, hij vroeg zich af wie de afzender
was en hij zag in de spiegel acht brieven liggen allen
door hemzelf verzonden terwijl hij er toch maar vier
dacht te bezitten

precies op het moment dat hij ze alle twaalf wilde gaan
posten, werd er gebeld en overhandigde een gebaarde man
hem 24 spiegeltjes, even groot en even wit als de brieven, echter niet
vierkant maar rond, echter toch van dezelfde vorm, waarna
de 288 brieven zeshoekig werden en de kamer draaide, draaide


*


Het regent

het regent en het regent die verhalen
hoe de doden geleefd hebben op zulke
dagen met de kleur van geen kleur
terwijl iedereen zich vaster houdt in het hoofd
en niemand iets roods tovert en het regent
hoe een natte paraplu aanvoelt met dat
vreemde aan hemel en het regent tegen
de minuten aan met een berustend drinken
en denken hoe de levenden de middag
zin geven zonder al teveel onzin
en het regent terwijl je hoopt dat de douche
rozen zal sproeien en het regent opnieuw
die fantasie dat elton john je broer is want
zoveel tranen hebben je ogen wel om hoe
het voorbijgaat met een zachte pijn van
suiker in azijn en het regent een beetje
wonderlijk hoe de levenden zullen leven
als jij voorbij bent en de zon schijnt en
jij opnieuw passeert in hun verhalen zonder
de waarheid die je zo goed kende als het
regende en hoe dan een paraplu aanvoelde
met dat vreemde aan hemel

15-7-1973


*


Metro

Mannen en vrouwen met gisteravonden en eerder
in koffer, handtas en hoofd, spelen vrijer
met hun electriciteit

er is een bewegen dat vooruitdenkt, de
oude man wordt nog een jaar gegund en de vrouw
in het wit zit gewoon te trouwen van ja
tegen het kind

dat me aankijkt van zoveel ben ik groter
en inderdaad hij zal later gaan op zijn
laatste reis

waar allen aan denken in een lichaamsdeel
vol nacht, dat niet door zon wordt gestoord

ik stap uit, van plan meer te leven dan
anders


*


Verjaardag

mijn moeder was jarig en hoewel haar pols
er niet bij paste gaven we haar een armband
en hoewel niets bij niets paste was oma er
en ze had haar hele leven rechts gestemd
en ze lachte nog, 78 jaar oud en even jong als ik
bekeek ze de foto's van toen ik 3 was, toen ik 10
was, en de poolse tante was er en mijn vader
stond meer dan hij zat en er ontstond
verwarring over het serveren van drank
en oom evert had weer 3 tanden minder
maar ook hij lachte evenals de poolse tante,
en tante lida was even goed als altijd voor een ieder
en voor haar man, die niets meer zien kan
en een kunsthand heeft en die daarom goed
op de hoogte is van alle radioprogramma's
want hij kan nog heel goed horen en hij zei
dingen zomaar zonder gezicht en ook
oom henk wilde alles weten over de nieuwe
loods op mijn vaders fabriek en mijn vader
zei het en lachte en ze lachten allemaal en ook mijn
moeder zei met alles: ik ben jarig, ik ben jarig
en hoewel niets bij niets paste
was alles goed en mijn oma bekeek mijn foto
van toen ik pasgeboren was.


Arie Gelderblom (1945-1991)

Als man zou ik het goed met je willen kunnen vinden, als dichter waardeer ik vooral je humor en je zwartgalligheid, als discipel heb ik echter redenen precies hetzelfde omgekeerd te vinden.
• Arie Gelderblom in een brief aan Gerrit Komrij



• Leest allemaal de Onze Taal. Of Zone 5300.

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster