woensdag 27 mei 2015

K. Michel -- Vers twee

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

* dbnl
* wikipedia
* website
* wat gedichten
* kb


Foto: Vincent Mentzel




Deze week 5 gedichten die door Dichter des vaderlands Anne Vegter speciaal voor Coster zijn uitgezocht (en van een overdenking voorzien, zie onderaan) uit haar bloemlezing Je bent mijn liefste woord.


Vers twee

Bij herlezing klinkt het als
een postcoïtaal gevoel van droefenis
tohoe wa bohoe, tohoe wa bohoe

Als je het hardop herhaalt
zie je landschappen zich ontvouwen
een novemberse zandplaat in de Waddenzee
de desolate vlaktes ten zuidoosten van Glen Coe
en ga je turf ruiken, leisteen
twee adelende hazen in de schuur

Vijf loeizware lettergrepen
met meer gewicht dan alle elementen tezamen
tohoe wa bohoe, de aarde woest en ledig
in de Hebreeuwse tekst van Genesis een vers twee

Wat ze moeten aanduiden is onvoorstelbaar
het begin voor het begin, een toestand zo oer
dat mijn buitenwijkverbeelding slechts
tekortschietende vergelijkingen voorhanden heeft

Ook Hollywoodiaanse aardbevingen
vloedgolven, orkanen en vulkaanuitbarstingen
moeten peanuts zijn vergeleken met de horror van toen

Misschien is de plotse stuiptrekking die
vlak voor je in slaap valt door je lichaam schrikt
een verre naschok van dat oorspronkelijk geweld

Een stuip die zegt:
er is slaap, er zijn dromen
loom drijvende, onder water wiegende
maar gedragen worden wij door geen grond


K. Michel (1958)
uit: Waterstudies (1999)




Anne Vegter: Soms is het maar beter de dichter zelf aan het woord te laten over de draagwijdte van zijn gedicht. Ik citeer een paar regels uit een interview: ‘Ik begin niet zomaar over de oertoestand; dat doe ik alleen maar omdat ik die mooie klankenreeks heb, “tohoe wa bohoe”. Die klankenreeks maakt een gevoel en een gedachte los. Het is alsof er een veertje los springt. Het gedicht komt op gang, de gedachte wordt uitgewerkt en dan komen we uiteindelijk in het heden terecht. Daar begon het ook. Dat is maar één manier om het gedicht te benaderen. Je kunt ook zeggen: het gedicht komt op gang door te spelen met die klankenreeks en die te benoemen als “een postcoïtaal gevoel van droefenis”. Als je zo'n soort regel hebt, dan heb je je al in de positie gemanoeuvreerd om een gedicht te schrijven (…).Ik denk niet na over schepping of droefheid: het gedicht ontstaat door die Hebreeuwse regel.’


In de periode februari-juni 2016 reist de Dichter des Vaderlands met een wisselend ensemble dichters door het land. Tijdens een voor iedereen toegankelijk programma worden leescolleges over Nederlandstalige gedichten gehouden. Lees! Lees! Lees! is de naam van deze collegetour. Informatie hierover is binnenkort te vinden op de website van Poetry International en via de Facebookpagina Dichter des Vaderlands.





• Speel het gedichtenspel

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Abonnees van Laurens Jz. Coster ontvangen iedere dag een gedicht per mail.
Aan- en afmelden: http://high5.nl/minimalist/?l=laurensjzcoster

Geen opmerkingen:

Een reactie posten